Terapia z klockami Lego® – czy to ma sens?

Zastanówcie się z jakimi osobami utrzymujecie kontakt? Z kim czujecie się najlepiej w relacji? Co jest tym łącznikiem, który przyciąga Was do siebie? Zapewne będą to cechy charakteru, temperament, podobne poczucie humoru. Ale jest też coś innego, co może łączyć ludzi – wspólne zainteresowania. Przyjemnie jest rozmawiać z kimś, kto podziela nasze pasje. Czas wtedy szybko płynie, jest pozytywna energia i chęć stałego kontaktu. Podobnie jest z terapią wykorzystującą Lego®. Podczas zajęć spotykają się dzieci, które interesują się podobnymi tematami – jeśli nie samym Lego® to tym, co z tych klocków można zbudować.

Niekiedy potrzeba wspólnego gruntu, aby zauważyć drugą osobę, aby nadać znaczenie relacjom.

Dr. Daniel B. LeGoff – terapeuta, neuropsycholog – był świadkiem ciekawej sytuacji. Dwóch chłopców, pacjentów dr. LeGoff’a, spotkało się któregoś razu w poczekalni. Akurat tak się szczęśliwie złożyło, że obaj mieli ze sobą zestawy klocków Lego®. Zaczęli żywo ze sobą rozmawiać i bawić się tymi zestawami. Chłopcy Ci poza tą sytuacją bardzo rzadko interesowali się, lub w niewielkim zakresie, nawiązywaniem interakcji z innymi dziećmi. Byli to chłopcy z diagnozą zespołu Aspergera. Od tego momentu młodzieńcy zaczęli przychodzić razem na zajęcia terapeutyczne. Dr. LeGoff uznał ich zainteresowanie klockami Lego® jako dobry grunt do rozwijania umiejętności społecznych. Dzięki wprowadzeniu do terapii elementu, który dla obu chłopców był obszarem zainteresowania – z budowania czerpali dużą przyjemność – mieli okazję w pozytywnych warunkach rozwijać swoje umiejętności społeczne. Dzięki temu nawiązali pierwszą, ważną dla nich relację z rówieśnikiem. Na tym właśnie polega fenomen terapii klockami Lego®. Nie ma nic lepszego niż wzięcie pod uwagę zainteresowań dziecka i włączenie ich do wspólnych aktywności.

Co zyskujemy wprowadzając do zajęć terapeutycznych klocki Lego®?

Pozytywne nastawienie i poczucie bezpieczeństwa. Wiadomo nie od dziś, że mózg ludzki chętniej chłonie informacje i doświadczenia, kiedy towarzyszą im pozytywne emocje. Dzieci, które biorą udział w zajęciach opartych na TUS Bricks&Play w naturalny sposób doświadczają relacji rówieśniczych i mogą dzięki temu rozwijać swoje kompetencje społeczne. Programy oparte są na wspólnej zabawie i aktywnościach zachęcających do współpracy. Zakładają stopniowanie trudności oraz opierają się na budowaniu pozytywnych relacji. Dbamy, aby potrzeby dzieci były brane pod uwagę. Tutaj liczy się człowiek, nie materiał czy zaplanowana aktywność.

Czego można się nauczyć z terapii klockami Lego®?

Niemalże wszystkiego. Klocki można wykorzystać w edukacji, a także do rozwijania kompetencji społecznych. Jest tu miejsce na ćwiczenie kontaktu wzrokowego, oczekiwanie na swoją kolej, proszenie o pomoc, komunikację werbalną, rozwiązywanie konfliktów, współpracę, zabawę „na niby” i wiele innych. Tak naprawdę możemy włączyć do zajęć wszystko to, czego dziecko potrzebuje, aby mogło lepiej funkcjonować w środowisku społecznym.

Jakie dzieci uczestniczą w TUS Bricks&Play?

Pamiętam pierwszego chłopca dla którego tworzyłyśmy projekt zajęć z klockami Lego®. Miał duża potrzebę kontaktu z rówieśnikami. Jego najczęstszą strategią nawiązywania relacji było popychanie, szczypanie, a nawet bekanie dzieciom do ucha. Miał wtedy atencję rówieśników, ktoś go zauważał. Jak można się łatwo domyślić dla innych było to nieprzyjemne, co powodowało, że dzieci odsuwały się od niego. Jednocześnie chłopiec ten bardzo szybko „wypadał” z zabaw, wszystko działo się dla niego zbyt szybko i zbyt dynamicznie. Wiedziałyśmy, że potrzebuje wsparcia, ale takiego które będzie dostosowanego do jego możliwości i zasobów. Tak powstał pierwszy program TUS Bricks&Play pod nazwą Zabawa i Relacja. Dzięki zaprojektowanym aktywnościom oraz podążaniu za dziećmi udało się wspomóc chłopca w rozwijaniu innych strategii kontaktu z rówieśnikami. Był dużo spokojniejszy, dłużej bawił się z kolegami i częściej potrafił zaproponować aktywności, które były przyjemne dla obu stron.

Podczas TUS Bricks&Play nieraz pomagałyśmy rozwijać w dzieciach pewność siebie, asertywność, otwartość na relacje. Wspólnie z dziećmi uczyłyśmy się jak współpracować i jak się komunikować, aby zrealizować wspólny projekt. Myślę, że najlepiej atmosferę panującą podczas naszych zajęć podsumują słowa pewnego energicznego sześciolatka : „To najlepszy dzień w moim życiu”

Czy to możliwe, żeby prowadzić TUS bez naklejek i nagród?

Nasze zajęcia opierają się na budowaniu relacji i podążaniu za możliwościami, zasobami oraz potrzebami dzieci. W takim podejściu nie potrzebne są nagrody lub kary. Jest bezpieczna przestrzeń na to, aby się rozwijać bez pośpiechu, we własnym tempie. Nadrzędnym hasłem jest to, że rozwój jest procesem, który możemy wspierać. Zmiany w dziecięcych zachowaniach następując według naturalnego rytmu, my możemy jedynie stworzyć odpowiednie warunku do ćwiczenia ważnych umiejętności życiowych oraz służyć dzieciom wsparciem i naszym przykładem. Ważne jest dla nas, aby „zaglądać” pod powierzchnię zachowania i odpowiadać na realne potrzeby czy trudności dziecka. Nie jest to łatwe, ale naszym zdaniem bardziej efektywne oraz budujące w dziecku sprawczość i poczucie własnej wartości. Chcemy, aby jak najwięcej dzieci mogło doświadczyć takich relacji i takich aktywności, które będą dla nich wspierające dlatego szkolimy specjalistów z TUS Bricks&Play.